Never change a winning team
/Never change a winning team
Als startende tandarts is de kans groot dat je straks binnen een tandheelkundig team zal gaan functioneren. De meesten van ons kiezen er immers voor in een groepspraktijk te gaan werken. Bij je keuze voor een praktijk, zal je ongetwijfeld letten op de sfeer die je binnen de praktijk proeft. Een team dat goed op elkaar is ingespeeld is, is in staat op hoog niveau te presteren en dat komt de gehele praktijk ten goede.
Net als in de sport, is het ook binnen je tandheelkundig team handig enig inzicht te hebben in de samenstelling van je team. Vaak weet je na een tijdje wel ongeveer wat je van een ander kan verwachten. Desalniettemin blijkt uit onderzoek dat de beste teams uit verschillende soorten mensen bestaan die ieder hun eigen kwaliteiten en eigenschappen hebben.
Speciaal daarom heeft De Startende Tandarts.com voor deze blog de acht teamrollen van de Britse wetenschapper Meredith Belbin op een rijtje gezet. Volgens deze beste man bestaat een effectief team uit een goede balans tussen de acht klassieke teamrollen. Welke rol, of welke rollen (mensen kunnen immers meerdere rollen vervullen), passen het beste bij jou en de overige leden van je tandheelkundig team?
“A team is not a bunch of people with job titles, but a congregation of individuals, each of whom has a role which is understood by other members. Members of a team seek out certain roles and they perform most effectively in the ones that are most natural to them.”
1. De Bedrijfsman: de nuchtere aanpakker
Uit onderzoek is gebleken dat teams mét een bedrijfsman betere prestaties leveren dan een team zonder. Een bedrijfsman is qua eigenschappen praktisch, behoudend, nuchter, ordelijk, plichtsgetrouw en voorspelbaar.
Binnen het team komt zijn rol tot uiting als degene die erop gericht is plannen tot concrete taken om te bouwen. Organiseren en implementeren zijn sterke kenmerken van de bedrijfsman, die ook vaak duidelijk ziet wat wel en niet haalbaar is. Hij zorgt ervoor dat zaken voor elkaar komen, ook als het vervelend is. De bedrijfsman is dan ook een verantwoordelijk persoon en beheert zaken doelmatig.
Wel moet de bedrijfsman uitkijken dat hij te weinig flexibel is. Hij staat namelijk niet altijd open voor nieuwe ideeën, en bovendien grijpt hij onverwachtse kansen vaak niet aan. Ook is hij vaak degene die verandering tegenhoudt. Ook wordt de bedrijfsman nog weleens betrapt op het afbreken en kritiek uiten op ideeën van anderen als onpraktisch of onnuttig. Een laatste gevaar is dat de bedrijfsman té snel aan de slag wilt, nog voordat alles goed en wel is doordacht.
Bekende voorbeelden van bedrijfsmannen zijn Angela Merkel, James Bond, Mark Rutte, de Kerstman en Sinterklaas.
2. De Plant: de creatieve solist
De plant is een bijzonder doch waardevol lid binnen een team. Een plant is wat betreft eigenschappen fantasierijk, introvert, eigenzinnig, solistisch en onpraktisch. Ook is hij gevoelig voor waardering en kritiek. Als laatste valt hij ook te typeren als onorthodox, een zonderling en radicaal. Zeer positief is dat de plant een bron van inspiratie voor de groep vormt. Hij genereert ideeën, alternatieven en oplossingen voor complexe problemen. Daarnaast brengt hij visie binnen het team.
Valkuilen van de plant zijn dat hij teveel zijn capaciteiten wilt tonen op teveel of zelfverzonnen terreinen; zodanig dat deze niet meer aansluiten bij de teamdoelstelling. Ook kan een plant beledigd in zijn schulp kruipen bij kritiek op zijn ideeën. Daarnaast voelt hij zich vaak afgeremd door dominante en extraverte types binnen de groep.
Bekende voorbeelden van planten zijn Albert Einstein, Leonardo da Vinci, Steve Jobs, Lady Gaga, Thomas Edison, Bejamin Franklin, Adolf Hitler, John Cleese, George Lucas, Steven Spielberg, Walt Disney en Madonna.
3. De Brononderzoeker: de enthousiaste netwerker en ideeënverbinder
De brononderzoeker is qua karaktereigenschappen extravert, innemend, joviaal en enthousiast. Hij is een nieuwsgierige communicator die ook speelse kenmerken heeft. Bovendien is het een opportunist.
Zijn rol binnen het team is dat hij ideeën verkent en inbrengt. Daarbij schakelt hij vanuit zijn netwerk ook regelmatig hulpbronnen van buiten de groep in. De brononderzoeker is dan ook bij uitstek geschikt voor taken als PR en communicatie. Hij is degene die nieuwe kansen en mogelijkheden ontdekt.
Wel zijn de valkuilen van de brononderzoeker dat hij overenthousiast en makkelijk afleidbaar is. Bovendien is hij snel verveeld, waardoor hij dingen niet afmaakt. Dat blijkt ook nog weleens uit zijn nonchalance.
Bekende voorbeelden van brononderzoekers zijn Richard Branson, Mark Zuckerberg, Jon Bon Jovi, Bill Clinton, Donald Trump en John F. Kennedy.
4. De Voorzitter: de neutrale organisator
De voorzitter kenmerkt zich in zijn eigenschappen als extravert, dominant, ruimdenkend, positief, rustig, zelfverzekerd en protocolvast.
Binnen zijn team stuurt hij aan op besluiten en consensus. Daarbij heeft hij een goede neus voor ieders sterke kanten. De voorzitter motiveert en coördineert.
Valkuilen voor de voorzitter zijn dat hij teveel jaagt op besluiten, waardoor hij teveel aandacht besteed aan tempo. Ook wil hij nog weleens last hebben van procedurele starheid: besluit is immers besluit. Bovendien wilt hij soms nog wel te makkelijk delegeren.
Bekende voorbeelden van voorzitters zijn Barack Obama, Winston Churchill, Optimus Prime, Mahatma Ghandi, Julius Caesar, Nelson Mandela, Moeder Theresa en Oprah Winfrey.
5. De Vormer: de drijvende kracht
De vormer kenmerkt zich qua eigenschappen door zijn gedrevenheid en wilskracht. Zijn prestatiedrang en ambitie zijn van een ongekend hoog niveau, en dat uit zich ook in zijn extravertheid. Hij is impulsief, ongeduldig, dominant en assertief tegelijk. Dat leidt er nog weleens toe dat hij snel gefrustreerd raakt.
Binnen het team geeft de vormer richting en genereert hij actie. Hij stelt doelen vast en presteert goed in gespannen situaties, onder hoge druk en in risicovolle situaties. Ook is hij niet bang voor impopulaire maatregelen.
Valkuilen van de vormer is dat hij andere teamleden overloopt. Ook wedijvert hij soms over zijn rol als deskundige, wat mede het gevolg is van zijn koppigheid, eigenwijsheid en trots. Soms is hij bovendien onverdraagzaam en arrogant, zeker tegenover diegenen die veel waarde hechten aan procedures en goede sfeer.
Bekende voorbeelden van vormers zijn José Mourinho, Donald Trump, Steve Jobs, Bill Gates, Simon Cowell en Gordon Ramsey.
6. De Monitor: de bedachtzame analysator
Wat kenmerken betreft is de monitor bedachtzaam en analytisch. Hij is objectief, koel en afstandelijk. Dat blijkt ook uit uit zijn beschouwelijkheid. Een monitor is kritisch en legt graag uit. Wel is hij besluiteloos: wikken en wegen maakt onderdeel uit van zijn leven.
Binnen het team is hij een kei in het analyseren van problemen. Hij evalueert ideeën en suggesties. Dankzij zijn kritische en doordachte houding is hij degene die het team behoedt voor fouten. Het afwegen van voor- en nadelen is echt zijn ding.
Valkuilen van de monitor zijn dat hij overkritisch is: nieuwe, onrijpe ideeën boort hij zo de grond in. Hij wilt nog weleens wedijveren op intelligentie, en wilt daardoor regelmatig halsstarrig debatteren met anderen. Bovendien kan hij de besluitvorming deprimeren: telkens geeft hij nieuwe problemen aan en keurt hij oplossingen af.
Bekende voorbeelden van monitoren zijn Stephen Hawking en Bill Gates.
7. De Groepswerker: de warme sfeerbewaker
De groepswerker is bovenal vriendelijk, sympathiek, tactvol, diplomatiek en een gevoelig persoon. Hij is communicatief en luister graag naar anderen. Ook is de groepswerker behulpzaam en meegaand en zoekt hij naar harmonie binnen de groep. Hierdoor is hij wel besluiteloos en conflictmijdend.
Binnen het team heeft hij een belangrijke integrerende en verbindende rol. Hij zorgt voor eenheid en voorkomt onnodige confrontaties en spanningen. Ook zorgt hij voor sfeer, gezelligheid en groepsmoraal. Bovendien is hij de eerste die andere leden van het team zal ondersteunen.
De groepswerker moet er wel voor waken dat hij niet wegduikt voor confrontaties en een te informele sfeer creëert. Ook is besluiteloosheid nog weleens een issue.
Bekende voorbeelden van groepswerkers zijn Guus Hiddink, Kofi Annan, de Dalai Lama, Katy Perry, Dr. Phil, Jimmy Carter, Boeddha, Confucius, Richard Gere, John Denver en Ban Ki Moon.
8. De Zorgdrager: de perfectionistische afmaker
De zorgdrager is zorgvuldig, consciëntieus, perfectionistisch, professioneel, nauwkeurig, plichtsgetrouw, ijverig en zorgvuldig.
Binnen het team is hij onmisbaar bij taken die concentratie en accuratesse vereisen. Hij behoedt het team voor fouten en zorgt ervoor dat alles volgens plan verloopt. Hij bereid alles goed voor en zorgt ervoor dat alles tot in detail wordt afgemaakt.
Valkuilen van de zorgdrager zijn dat hij onnodig details benadrukt, het team kan ontmoedigen door zijn sterke bekommerdheid. Bovendien kan hij intolerant zijn tegenover mensen met een oppervlakkige of avontuurlijke houding.
Bekende voorbeelden van zorgdragers zijn Cristiano Ronaldo, Michael Schumacher, Tiger Woods, Dexter, Michelangelo en Hillary Clinton.
Dus welke rol (of welke rollen) vervul jij en hoe zit dat met de rest van je team? Nu je wat meer inzicht in elkaars teamrol hebt gekregen zal dat je hopelijk helpen toekomstige situaties beter in te schatten en er je voordeel mee te doen. And always remember: never change a winning team!
